Αρχεία από εφημερίδα Γορτυνία, www.e-gortynia.gr

ΛΟΥΣΙΟΣ ΠΟΤΑΜΟΣ

Ο Λούσιος είναι ποταμός της Πελοποννήσου, παραπόταμος του Αλφειού που έχει μήκος περίπου 25 χιλιόμετρα. Με τα ορμητικά νερά του διασχίζει όλη σχεδόν τη Γορτυνία.

Ο ποταμός πηγάζει από τα Λαγκαδινά βουνά και την περιοχή της Αρχαίας Θησαίας. Οι σημαντικότερες πηγές του βρίσκονται στον κάμπο της Καρκαλούς. Το ποτάμι περνά δυτικά από τη Δημητσάνα και καταλήγει στον Αλφειό, λίγα χιλιόμετρα βόρεια της Καρύταινας.

Πήρε την ονομασία του από την αρχαία μυθολογία. Σύμφωνα με την παράδοση στα νερά του οι Νύμφες Θεισόα, Νέδα και Αγνώ, έλουσαν τον Δία όταν γεννήθηκε.

ΦΑΡΑΓΓΙ ΤΟΥ ΛΟΥΣΙΟΥ

Το Φαράγγι του ποταμού Λουσίου, ένα από τα πιο σημαντικά αξιοθέατα της Γορτυνίας, είναι ένα από τα επιβλητικά φαράγγια της χώρας, αφού προσφέρει στον επισκέπτη ένα θέαμα μοναδικής ομορφιάς. Οι εναλλαγές των τοπίων, οι φυσικές ομορφιές του αλλά και τα ιστορικά θρησκευτικά μνημεία του τον καθιστούν μοναδικό.

Το φαράγγι του Λούσιο αποκαλείται και ως το Άγιο Όρος της Πελοποννήσου. Και αυτό γιατί εκεί υπάρχουν παλαιές εκκλησίες, μοναστήρια πάνω σε απόκρημνους βράχους αλλά και αρκετά ασκηταριά, που δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια της μεσοβυζαντινής και μεταβυζαντινής περιόδου.

Την περίοδο της Τουρκοκρατίας ο μοναστικός βίος ήταν πολύ έντονος στην περιοχή, γι’ αυτό και τα μοναστήρια του Λουσίου αποτέλεσαν σημαντικά πνευματικά κέντρα άλλα και καταφύγια για τους κατοίκους. Μονές που είναι κρεμασμένες και μετέωρες πάνω στα βράχια του φαραγγιού του ποταμού εντυπωσιάζουν κάθε επισκέπτη. Ανάμεσα σε αυτές είναι οι Ι. Μονές Προδρόμου, Φιλοσόφου, Καλαμίου και Αιμυαλών.

ΠΟΤΑΜΟΣ ΛΑΔΩΝΑ

Στα όρια Αχαϊας- Αρκαδίας ρέει ένας από τους ομορφότερους ποταμούς της Ελλάδος, ο ποταμός Λάδωνας. Τα νερά του κατρακυλούν από τις πλαγιές του Χελμού, διασχίζουν τη δυτική Αρκαδία και έρχονται να ενωθούν με τις πηγές του Αλφειού, στα σύνορα με την Ηλεία.

Ο Λάδωνας είναι ένας από τους αρχαιότερους ποταμούς της Πελοποννήσου. Οι αναφορές του στην αρχαία ελληνική μυθολογία είναι πολλές, γι” αυτό και αναφέρεται ως μυθικός ποταμός. Ο Παυσανίας κατά την περιήγησή του στην Αρκαδία εντυπωσιαζόμενος από την ομορφιά του φυσικού τοπίου του Λάδωνα και τις παραδόσεις του, έγραψε στα «Αρκαδικά- Αχαϊκά»:

«Ο Λάδων έχει το ωραιότερο νερό από όλους τους ποταμούς της Ελλάδος. Φημίζεται άλλωστε μεταξύ των ανθρώπων, λόγω της Δάφνης και των σχετιζομένων με αυτήν παραδόσεων… Κατά την ομορφιά βεβαίως δεν είναι δεύτερος από κανέναν άλλο ποταμό βαρβαρικό ή Ελληνικό…»

ΛΙΜΝΗ ΤΟΥ ΛΑΔΩΝΑ

Η μαγευτική τεχνητή Λίμνη του Λάδωνα, που δημιουργήθηκε από τεχνητό φράγμα, μέσα σε μια άγρια χαράδρα των βουνών, αποτελεί σήμερα έναν από τους πιο σημαντικούς φυσικούς βιοτόπους της Πελοποννήσου.

Η Λίμνη, σε σχήμα φρυδιού, έχει μήκος 15 χιλιομέτρων (στη μέγιστη στάθμη λειτουργίας της) και μέγιστο πλάτος 1,5 χιλιόμετρα σε στάθμη 420m. Οι πράσινες πλαγιές και οι κορυφές των βουνών που καθρεπτίζονται σε αυτή δημιουργούν ένα σπάνιο τοπίο. Η αντίθεση του άγριου μέρους από τη μία, με τη γαλήνη του τοπίου της λίμνης από την άλλη, είναι μοναδική.

Την πανέμορφη Τεχνητή Λίμνη του Λάδωνα στεφανώνουν τα εξής γορτυνιακά χωριά στα διοικητικά τους όρια: Πουρναριά, Μουριά, Ξηροκαρύταινα, Βάχλια, Τρόπαια, Περδικονέρι, Μπουλιάρι, Συριαμάκος, Φτεριά, Μυγδαλιά, Κερπινή, Θεόκτιστο.

ΦΡΑΓΜΑ  ΛΑΔΩΝΑ

Ένα από τα πιο επιβλητικά αξιοθέατα της Λίμνης, είναι το Φράγμα του ποταμού Λάδωνα. Το Φράγμα είναι κατασκευασμένο στην περιοχή Πήδημα, σε υψόμετρο 422,40m και έχει ύψος 56m, πλάτος στέψης 3,4m, μήκος 101,5m, ενώ συγκεντρώνει 49.000.000 κυβικά μέτρα νερού. Η κατασκευή του ολοκληρώθηκε το 1954, στα πλαίσια ιταλικών πολεμικών αποζημιώσεων.

ΜΑΙΝΑΛΟ

Το όρος του Μαινάλου δεσπόζει επιβλητικά στο κέντρο της Πελοποννήσου. Είναι το ψηλότερο και μεγαλύτερο βουνό της Κεντρικής Πελοποννήσου. Εκτείνεται από το οροπέδιο της Τρίπολης μέχρι το Λούσιο Ποταμό και τη Μεγαλόπολη έως τη Λίμνη του Λάδωνα. Το δυτικό τμήμα του Μαινάλου υπάγεται στην πρώην επαρχία Γορτυνίας.

Επίσης συγκαταλέγεται ανάμεσα στα πιο πυκνά σε βλάστηση βουνά της Ελλάδος. Η χλωρίδα της περιοχής, που ποικίλει ανάλογα με το υψόμετρο, αριθμεί πάνω από 570 είδη, πολλά ενδημικά.

Στο Μαινάλο συναντάται μια σπάνια ομορφιά. Ψηλές βουνοκορφές, πυκνά δάση ελάτης, μια σπάνια χλωρίδα και πανίδα, ποτάμια και φαράγγια άγριας ομορφιάς, εντυπωσιακές χαράδρες, αλλά και ειδυλλιακοί παραδοσιακοί οικισμοί στις πλαγιές του βουνού (όπως Βυτίνα, Ελάτη, Στεμνίτσα, Δημητσάνα, Μαγούλιανα, Βαλτεσινίκο κ.α.) Και παράλληλα μια ιστορία αιώνων στα βάθη της ελληνικής μυθολογίας, η κατοικία το Τραγοπόδαρου Θεού Πάνα, αλλά και μοναστήρια και ιστορικοί τόποι, που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην διάρκεια της Επανάστασης του Ελληνικού Έθνους το 1821.

ΜΟΝΗ ΦΙΛΟΣΟΦΟΥ

Η Παλαιά Μονή ιδρύθηκε σύμφωνα με την παράδοση το 963 μ.Χ. και είναι ένα από τα παλαιότερα Μοναστήρια όλης της Πελοποννήσου. Είναι σφηνωμένη πάνω ση ρίζα ενός κατακόρυφου βράχου, όπου σχηματίζεται μια στενή κοιλότητα, σε ύψος 200μ. από την κοίτη του ποταμού Λούσιου. Από αυτήν σήμερα σώζεται μόνο το καθολικό της καθώς και ερείπια κελιών της.

Η Νέα Μονή Φιλοσόφου βρίσκεται 500 μέτρα βορειότερα από την Παλαιά και είναι κρεμασμένη πάνω σε ένα πανύψηλο και απότομοβράχο. Η Νέα Μονή ιδρύθηκε το 1691 από τους πατέρες της παλαιάς μονής. Σήμερα στην Μονή, που αποτελεί Μετόχι της Ι. Μ. Προδρόμου, διατηρούνται σε καλή κατάσταση ο πύργος που διαμένουν μοναχοί καθώς και το καθολικό της που είναι αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου.

Η Ι. Μονή Φιλοσόφου δεν αποτελούσε ένα απλό ασκητήριο, αλλά ήταν σημαντικό κέντρο που καλλιεργείτο η ελληνική και χριστιανική παιδεία. Γι’ αυτό είναι γνωστή και ως «Κρυφό Σχολειό» γιατί σύμφωνα με την παράδοση εκεί λειτουργούσε σχολείο στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, που εξελίχτηκε στην ονομαστή Σχολή Δημητσάνας στην Νέα Μονή. Η Σχολή αυτή, που υπήρξε η μοναδική ελληνική Σχολή σε όλη την Πελοπόννησο και διαπαιδαγώγησε πλήθος κληρικών και δασκάλων, μεταφέρθηκε το 1764 στη Δημητσάνα.

Η Ι. Μονή εορτάζει στις 23 Αυγούστου.

Ι. ΜΟΝΗ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ

Η Ι. Μονή Προδρόμου βρίσκεται σε μικρή απόσταση από τη Στεμνίτσα και εντυπωσιάζει τον επισκέπτη για το γεγονός ότι είναι κυριολεκτικά κρεμασμένη πάνω σε ένα απότομο βράχο, στην αριστερή πλευρά της χαράδρας του Λουσίου ποταμού. Από το 12οαιώνα ήκμασαν στην περιοχή πολλά ασκηταριά με σπουδαιότερο αυτό του Τιμίου Προδρόμου. Η Μονή αυτή ως κοινόβιο Μοναστήρι έγινε περίπου τον 16ο αιώνα από την συνένωση των ασκηταριών.

Η Μονή γνώρισε μεγάλη ακμή στα χρόνια της Τουρκοκρατίας καθώς αποτέλεσε σημαντικό καταφύγιο των κατοίκων, κέντρο ανεφοδιασμού, νοσοκομείο, αλλά και ορμητήριο πολλών οπλαρχηγών όπως του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη.

Από το σημείο αυτό η θέα προς τη χαράδρα είναι μαγευτική. Ο επισκέπτης μπορεί να διακρίνει στην απέναντι πλευρά πάνω σε απόκρημνους βράχους ασκηταριά, κρυψώνες, αλλά και τη Μονή Φιλοσόφου και το Κρυφό Σχολείο. Παράλληλα υπάρχει και μονοπάτι που οδηγεί στην κοίτη του Λουσίου Ποταμού.

Η Ι. Μονή εορτάζει στις 29 Αυγούστου, όπως επίσης και στις 17 Μαϊου, εορτή του Αγίου Αθανασίου Χριστιανουπόλεως, Προστάτη των Γορτυνίων, το Ιερό Λείψανο του οποίου φυλάσσεται στον εκεί ομώνυμο Ναό.

 Ι. ΜΟΝΗ ΑΙΜΥΑΛΩΝ

Η Μονή με την σημερινή της μορφή, είναι αποτέλεσμα διαδοχικών προσθηκών. Ήκμασε τον 17ο και 18ο αιώνα και λειτούργησε έως το 1925. Μεγάλη της ήταν και η συμβολή κατά τη διάρκεια της Επανάστασης, όπου βοηθούσε τους αγωνιστές με τρόφιμα και φιλοξενία. Μετά διαλύθηκε και αποτέλεσε μετόχι της Ι. Μονής Προδρόμου. Το 1964 ανακαινίσθηκε και επαναλειτούργησε ως γυναικεία μονή έως το 1995. Εδώ και λίγα χρόνια λειτουργεί ως αυτόνομη με λίγους μοναχούς.

Ξεχωριστή αξία στη Μονή έχουν το Καθολικό της και τα κειμήλιά της. Το Καθολικό της, που είναι χτισμένο σχεδόν ολόκληρο μέσα σε μια φυσική σπηλιά, είναι αφιερωμένο στη Γέννηση της Θεοτόκου. Η Μονή τοιχογραφήθηκε το 1608 από τους αδελφούς Δημήτριο και Γεώργιο Μόσχο από το Ναύπλιο. Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν και το ξυλόγλυπτο τέμπλο της, έργο του 1632, οι εικόνες της καθώς και διάφορα κειμήλια.

Λίγα μέτρα πριν από τη Μονή Αιμυαλών βρίσκεται το ιστορικό Ληνό των Κολοκοτρωναίων. Στο σημείο αυτό το 1806 ομάδα κλεφτών, που είχαν καταφύγει εκεί καταδιωκόμενοι από τους Τούρκους, με αρχηγό τον Γιάννη Κολοκοτρώνη (αδελφό του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, γνωστός και ως Ζορμπάς) βρήκε τραγικό θάνατο. Στο Ληνό σήμερα έχει τοποθετηθεί μια αναμνηστική πλάκα και έχουν φυτευτεί δύο κυπαρίσσια.

Η Ι. Μονή εορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου.

Ι. ΜΟΝΗ ΚΑΛΑΜΙΟΥ

Η Ι. Μονή Καλαμίου βρίσκεται πλησίον του χωριού Ατσιχώλου, πάνω από τον Λούσιο ποταμό. Το μοναστηριακό συγκρότημα αποτελείται από δύο Μονές, την Παλαιά και τη Νέα. Η προέλευση του ονόματός της πιθανόν να προήλθε από την ύπαρξη πολλών καλαμιών στην περιοχή.

Η Παλαιά Μονή είναι σφηνωμένη κυριολεκτικά μέσα σε ένα βράχος μήκους 50 μέτρων. Το Καθολικό της, σύμφωνα με επιγραφή, είναι αγιογραφημένο το 1705. Η Νέα Μονή, σε απόσταση 200μ. από την παλαιά, είναι χτισμένη σε πιο ομαλό έδαφος και αποτελείται από δύο κτίρια, το Καθολικό της Μονής και ένα διώροφο που στεγάζονται τα κελιά. Αναπαλαιώθηκαν δε προ λίγο ετών με δαπάνη του Μεγ. Ευεργέτη Νίκου Γαϊτανάρη.

Η Ι. Μονή εορτάζει στις 15 Αυγούστου.

Ι. ΜΟΝΗ ΚΕΡΝΙΤΣΗΣ

Η ιστορική Μονή είναι κτισμένη, σε μια καταπράσινη τοποθεσία, σαν κάστρο πάνω σε ένα βράχο και δίπλα σε απότομη χαράδρα. Σύμφωνα με την παράδοση χτίστηκε τον 12ο αιώνα. Στο πέρασμα των αιώνων γνώρισε πολλές περιπέτειες. Το 1764 πυρπολήθηκε από τους Αλβανούς, ενώ στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, που διαδραμάτησε σημαντικό κέντρο, δέχθηκε πολλές φορές την επιδρομή του Ιμπραήμ. Η προέλευση του ονόματός της είναι από την ομώνυμη παλαιά μεσαιωνική πόλη της Κερνίτσας.

Η Ι. Μονή εορτάζει στις 15 Αυγούστου.

Ι. ΜΟΝΗ ΜΟΝΗ ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ, ΣΤΟ ΒΑΛΤΕΣΙΝΙΚΟ

Πρόκειται για ένα πολύ παλαιό μοναστήρι ένα χιλιόμετρο έξω από το χωριό Βαλτεσινίκο.

Εκεί είναι χτισμένο ένα μικρό εκκλησάκι της Παναγίας, που ανήκει στο ομώνυμο παλαιό μοναστήρι. Ο επισκέπτης εντυπωσιάζεται με το θαυμάσιο ξύλινο τέμπλο της καθώς και τις μεγάλης αγιογραφικής αξίας τοιχογραφίες της.

Εορτάζει στις 15 Αυγούστου.

Ι. ΜΟΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΚΛΕΙΒΩΚΑΣ

Η νέα Μονή βρίσκεται 4 χιλιόμετρα έξω από το χωριό Κοντοβάζαινα. Πρόκειται για μια επιβλητική γυναικεία Μονή, που είναι χτισμένη στη μέση ενός πανύψηλου βράχου, ύψους 200μ. Για το λόγο αυτό αποκαλείται και ως «Μετέωρο» της Γορτυνίας. Η χρονολογία της ίδρυσης και διάλυσης της παλαιάς Μονής αγνοείται. Η νέα κτίσθηκε το 1887, σύμφωνα με κτητορική επιγραφή του Καθολικού.

Μια μεγάλη πέτρινη σκάλα με 103 σκαλοπάτια, οδηγεί στο πρώτο επίπεδο της Μονής. Μέσα στο Μοναστήρι υπάρχει μια στενή στοά, που οδηγεί στο σημείο που σύμφωνα με την παράδοση βρέθηκε η Θαυματουργή Εικόνα της Παναγίας. Πριν πολλά χρόνια ένας βοσκός από τον απέναντι βράχο της Κλειβωκάς έβλεπε κάθε βράδυ να καίει ένα φως μέσα σε μια σπηλιά. Αφού διαδόθηκε στα γειτονικά χωριά (Δήμητρα και Κοντοβάζαινα) η είδηση, οι κάτοικοί τους με επικεφαλής τους Ιερείς έτρεξαν και την μετέφεραν στο εκκλησάκι που είχαν κτίσει στο χώρο της παλαιάς Μονής.

Η Ι. Μονή εορτάζει την Παρασκευή της Διακαινησίμου (μετά το Πάσχα), εορτή της Ζωοδόχου Πηγής και στις 23 Αυγούστου,εορτή της Αποδόσεως της Κοιμήσεως της Θεοτόκου.

Ι. ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ, ΣΤΗ ΒΑΧΛΙΑ

Η Ι. Μονή εορτάζει στις 26 Ιουλίου.

 Ι. ΜΟΝΗ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ, ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ

Η Ι. Μονή Νικόδημο βρίσκεται κοντά στο χωριό Ελληνικό. Πρόκειται για μια νέα Μονή που ιδρύθηκε τα τελευταία χρόνια (κατασκευάστηκε το 1975). Σε αυτήν διαβιούν 2 μοναχοί.

Η Ι. Μονή εορτάζει στις 27 Ιουλίου, σύμφωνα με το Παλαιό Ημερολόγιο.

ΛΙΝΟ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΑΙΩΝ

Λίγα μέτρα πριν από τη Μονή Αιμυαλών βρίσκεται το ιστορικό Ληνό των Κολοκοτρωναίων. Στο σημείο αυτό το 1806 ομάδα κλεφτών, που είχαν καταφύγει εκεί καταδιωκόμενοι από τους Τούρκους, με αρχηγό τον Γιάννη Κολοκοτρώνη, αδελφό του Θεόδ. Κολοκοτρώνη, βρήκε τραγικό θάνατο. Στο Ληνό σήμερα έχει τοποθετηθεί μια αναμνηστική πλάκα και έχουν φυτευτεί δύο κυπαρίσσια.

ΥΠΑΙΘΡΙΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΥΔΡΟΚΙΝΗΣΗΣ ΣΤΗ ΔΗΜΗΤΣΑΝΑ

Ένα από τα πιο σημαντικά αξιοθέατα της περιοχής είναι αναμφίβολα το Μουσείο Υδροκίνησης, κοντά στη Δημητσάνα, στο κεφαλάρι του Αη-Γιάννη, σε μια περιοχή που παλαιά λειτουργούσαν πολλοί μπαρουτόμυλοι. Δημιουργήθηκε το 1997 και είναι το μοναδικό μουσείο στην Ελλάδα και στα Βαλκάνια. Το Μουσείο προβάλλει την τεχνολογία της προβιομηχανικής εποχής με κινητήρια δύναμη το νερό.

ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΔΗΜΗΤΣΑΝΑΣ

Η ξακουστή Βιβλιοθήκη της Δημητσάνας, με τον επίσημο τίτλο «Δημόσια Βιβλιοθήκη και Μουσείο της Ελληνικής Σχολής Δημητσάνας- Τοπικό Ιστορικό Αρχείο Γορτυνίας» είναι η αρχαιότερη στην Ελλάδα και περιέχει σπάνιες εκδόσεις που περισώθηκαν κατά την Επανάσταση. Στεγάζεται στη θέση της ονομαστής Σχολής Δημητσάνας. Η Βιβλιοθήκη λειτουργεί και ως Μουσείο καθώς εκτίθενται πολλά ενθύμια του Αγώνα και φυλάσσονται τα οστά του Παλαιών Πατρών Γερμανού.

ΕΚΚΛΗΣΙΣΤΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΔΗΜΗΤΣΑΝΑΣ

Στο αναπαλαιωμένο πατρικό σπίτι του Πατριάρχη Γρηγορίου Ε΄ λειτουργεί σήμερα το Εκκλησιαστικό Μουσείο Δημητσάνης. Εκεί εκτίθενται πολλά παλαιά είδη του εκκλησιαστικού βίου, όπως εικόνες, ιερά σκεύη, άμφια κ.α.

ΡΟΛΟΙ-ΠΥΡΓΟΣ ΣΤΗ ΔΗΜΗΤΣΑΝΑ

Πρόκειται για ένα εντυπωσιακό ρολόι – πύργο, ύψους 27 μέτρων. Το Ρολόι κατασκευάστηκε το 1928 από δωρεές Δημητσανιτών που είχαν μεταναστεύσει στη Νέα Υόρκη.

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΑΡΧΟΝΤΙΚΑ των Παλαιών Πατρών Γερμανού, των Αντωνοπουλαίων και των Σπηλιωτοπουλαίων στη Δημητσάνα
Ανδριάντας του Πατριάρχη Γρηγορίου του Ε΄ και του Παλαιού Πατρών Γερμανού

Στην Δημητσάνα υπάρχουν διάσπαρτα μοναδικά γλυπτά, ανδριάντες και προτομές. Ξεχωρίζουν οι ανδριάντες του Γρηγορίου του Ε΄ και του Παλαιού Πατρών Γερμανού.

ΔΙΑΣΥΝΕΔΡΙΑΚΟ -ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΔΗΜΗΤΣΑΝΑΣ

Πρόκειται για ένα νεόκτιστο κτίριο πολλαπλών χρήσεων και υψηλών προδιαγραφών, που κατασκευάστηκε το 2009 από την Αδελφότητα Δημητσανιτών. Διακρίνεται για την ποιότητα κατασκευής του και την παραδοσιακή αρχιτεκτονική του.

ΒΡΥΣΗ ΤΟΥ ΜΟΥΣΤΑΦΑ ΣΤΗ ΔΗΜΗΤΣΑΝΑ

Από τις πολλές παλαιές και νεώτερες βρύσες που υπάρχουν στη Δημητσάνα ξεχωρίζει η πολύ παλαιά Βρύση του Μουσταφά.

ΔΙΕΘΝΕΣ ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΙΚΗ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ ΣΤΗ ΖΑΤΟΥΝΑ

Η όμορφη Ζάτουνα φιλοξένησε στα δύσκολα χρόνια της νεώτερης ιστορίας το μεγάλο μουσικό και συνθέτη Μίκη Θεοδωράκη. Προς τιμήν του στο χωριό έχει δημιουργηθεί το Διεθνές Κέντρο Μίκης Θεοδωράκης «Το Μουσείον», στο παλαιό πέτρινο Δημοτικό Σχολείο της Ζάτουνας.

ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΠΑΝΑΓΙΑΣ (ΖΕΡΖΟΒΑ)

Στο όμορφο και γραφικό χωριό Παναγιά, με την παλαιά ονομασία Ζέρζοβα, υπάρχει ένα θαυμάσιο Λαογραφικό Μουσείο. Το Μουσείο στεγάζεται στο κτίριο του παλιού κοινοτικού πλυσταριού του χωριού.

ΠΕΤΡΙΝΗ ΒΡΥΣΗ ΠΑΤΡΙΝΟΥ ΣΤΗ ΡΙΖΟΣΠΗΛΙΑ

Η Ριζοσπηλιά βρίσκεται σε μια ειδυλλιακή τοποθεσία που είναι γεμάτη από ελαιώνες. Ξεχωριστή θέση στο χωριό έχει η παλαιά παραδοσιακή βρύση, που οι κάτοικοι την ονομάζουν «Παλιόβρυση του Πατρινού».ΜΝΗΜΕΣ ΑΘΑΝΑΤΩΝ ΣΤΟ ΖΥΓΟΒΙΣΤΙ

Πρόκειται για ένα μαρμάρινο μνημείο, σε σχήμα ανοιγμένου βιβλίου, που είναι αφιερωμένο στους 200 «Αθάνατους» Ζυγοβιστινούς, οι οποίοι αποτελούσαν σωματοφυλακή του μεγάλου εθνικού ήρωα Θεόδωρου Κολοκοτρώνη κατά την επανάσταση του 1821.

 

Ο ΠΛΑΤΑΝΟΣ ΤΩΝ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΑΙΩΝ ΣΤΟ ΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙ

Στο Παλαιοχώρι, που παλαιότερα χαρακτηριζόταν και ως το «περιβόλι της Γορτυνίας» λόγω της εύφορης εύφορης κοιλάδας του, υπάρχει ένας τεράστιος πλάτανος, που έχει χαρακτηριστεί ως μνημείο της φύσης. Κατά την παράδοση εκεί γινόντουσαν συναντήσεις των Κολοκοτρωναίων και παίρνονταν σημαντικές αποφάσεις για το ξεσηκωμό του γένους.